1. Κάθε πολίτης, και ιδιαίτερα τα άτομα με αναπηρία ή άτομα με μειωμένη κινητικότητα, δικαιούται όπως επιβιβαστεί και κάνει χρήση, χωρίς καμία άμεση ή έμμεση διάκριση, των δημόσιων οδικών μέσων μεταφοράς (Λεωφορεία) και μέσων σταθερής τροχιάς (Ηλεκτρικό Σιδηρόδρομο, Μετρό και Τραμ) καταβάλλοντας το εκ της νομοθεσίας οριζόμενο, ανά κατηγορία μεταφορικού μέσου, κόμιστρο.
Κατ’ εξαίρεση - και προκειμένου οι μεταφορείς να συμμορφωθούν προς τις ισχύουσες απαιτήσεις ασφαλείας που ορίζει το διεθνές, κοινοτικό ή εθνικό δίκαιο και τις απαιτήσεις υγείας και ασφαλείας που ορίζουν οι αρμόδιες αρχές: ή στις περιπτώσεις όπου ο σχεδιασμός του οχήματος ή η υποδομή, συμπεριλαμβανομένων των στάσεων λεωφορείων και των τερματικών σταθμών, καθιστά αδύνατη την επιβίβαση, αποβίβαση ή μεταφορά του ατόμου με αναπηρία ή με μειωμένη κινητικότητα κατά τρόπο ασφαλή και λειτουργικά εφικτό επιτρέπεται άρνηση κράτησης, έκδοσης ή παροχής κατ’ άλλο τρόπο εισιτηρίου σε, ή η επιβίβαση ατόμων λόγω αναπηρίας ή μειωμένης κινητικότητας.
2. Επιβάτης τακτικής και έκτακτης, αστικής και υπεραστικής γραμμής με οδικά μέσα δημόσιας μεταφοράς και μέσα σταθερής τροχιάς, και υπό την επιφύλαξη μειωμένων κομίστρων για κοινωνικούς λόγους, αγοράζει το νόμιμο, κατά περίπτωση, κόμιστρο αντίστοιχης διαδρομής χωρίς πρόσθετο κόστος, λόγω τυχόν αναπηρίας ή μειωμένης κινητικότητας, και χωρίς καμία άμεση ή έμμεση διάκριση λόγω της εθνικότητάς του.
3. Επιβάτης τακτικής και έκτακτης γραμμής με οδικά μέσα δημόσιας μεταφοράς και μέσα σταθερής τροχιάς δικαιούται όπως υποβάλλει στον αρμόδιο μεταφορέα, εφόσον επιθυμεί, παράπονο, αίτημα ή διαμαρτυρία σχετικά με το παρεχόμενο από αυτόν μεταφορικό έργο, υπόδειξη για τη βελτίωση και αναβάθμιση των παρεχόμενων υπηρεσιών μεταφοράς.
4. Πολίτης, επιβάτης ή μη των τακτικών και έκτακτων γραμμών που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του παρόντος Κανονισμού Δικαιωμάτων, δύναται, εφόσον επιθυμεί και σύμφωνα με την οριζόμενη διαδικασία της παραγράφου 4 (Ενότητες Α και Β) του άρθρου 6 της παρούσας υ.α., να υποβάλει προς εξέταση στα αρμόδια κατά περίπτωση όργανα, αναφορά − καταγγελία για παράβαση των δικαιωμάτων του παρόντος άρθρου αλλά και για παράβαση των υποχρεώσεων των μεταφορέων, όπως αυτά καθορίζονται στο άρθρο 4 του παρόντος Κανονισμού.
5. Επιβάτης υπεραστικής ή ενδοκοινοτικής τακτικής γραμμής σε περίπτωση ματαίωσης ή καθυστέρησης αυτής, έχει δικαίωμα επιλογής, κατά περίπτωση, συνέχισης του ταξιδιού, μεταφορά με άλλο δρομολόγιο ή επιστροφή αντιτίμου εισιτηρίου υπό τους όρους που τίθενται στο άρθρο 19 του Κανονισμού 181/11.
6. Άτομο με αναπηρία ή άτομο με μειωμένη κινητικότητα, επιβάτης υπεραστικής ή ενδοκοινοτικής τακτικής και έκτακτης γραμμής δικαιούται δωρεάν συνδρομής η οποία αντιστοιχεί κατ’ ελάχιστον στην έκταση που καθορίζεται στο Παράρτημα III μέρος α του παρόντος Κανονισμού στους καθορισμένους τερματικούς σταθμούς, καθώς και δωρεάν συνδρομής επί των λεωφορείων, η οποία αντιστοιχεί κατ’ ελάχιστον στην έκταση που καθορίζεται στο Παράρτημα III μέρος β του παρόντος.
Η παραβίαση των ως άνω δικαιωμάτων συνεπάγεται την καταβολή αποζημίωσης κατά τα οριζόμενα του άρθρου 7 και του Παραρτήματος Ι του παρόντος Κανονισμού.

1.α. Κάθε επιβάτης κατά την εκτέλεση τακτικής αστικής γραμμής με οδικά μέσα δημόσιας μεταφοράς (Λεωφορεία) και μέσα σταθερής τροχιάς (Ηλεκτρικό Σιδηρόδρομο, Μετρό και Τραμ) οφείλει να καταβάλλει ή φέρει το προβλεπόμενο εκ της ισχύουσας κάθε φορά νομοθεσίας κόμιστρο (εισιτήριο ή κάρτα απεριορίστων διαδρομών) της διαδρομής που επιθυμεί να διανύσει, να το επικυρώνει κατά την είσοδό του στο όχημα/ συρμό ή στο σταθμό, στην περίπτωση του εισιτηρίου, να το φυλάσσει καθ’ όλη τη διάρκεια της διαδρομής έως και την έξοδό του από το όχημα/ συρμό ή το σταθμό και να το επιδεικνύει, συνοδευόμενο από τα αναγκαία κατά περίπτωση παραστατικά που πιστοποιούν τυχόν δικαίωμά του σε μειωμένο κόμιστρο ή σε ελεύθερη μετακίνηση, όποτε του ζητείται από τους εντεταλμένους Ελεγκτές Κομίστρου. Επισημαίνεται ότι η χρήση επικυρωμένου εισιτηρίου είναι αυστηρώς προσωπική.

. Η αγορά των εισιτηρίων και η καταβολή του νόμιμου, κατά περίπτωση, κομίστρου μεταφοράς γίνεται από τα σημεία και με τους τρόπους που ορίζουν οι μεταφορείς ή κατά πεδίο αρμοδιότητας φορείς κατά τα προβλεπόμενα της ισχύουσας κάθε φορά νομοθεσίας.

-Τα εισιτήρια και τα μηνιαία κουπόνια που συνοδεύουν τις κάρτες απεριορίστων διαδρομών για την εκτέλεση τακτικών αστικών γραμμών με οδικά μέσα δημόσιας μεταφοράς (Λεωφορεία) και μέσα σταθερής τροχιάς (Ηλεκτρικό Σιδηρόδρομο, Μετρό και Τραμ) επέχουν θέση αξιών. Ως εκ τούτου, εάν απολεσθούν δεν αντικαθίστανται. Ως εκ τούτου, στους κατόχους καρτών απεριορίστων διαδρομών ετήσιας διάρκειας συστήνεται όπως φέρουν μαζί τους μόνον το στέλεχος της κάρτας με το κουπόνι του τρέχοντος μηνός και να φυλάσσουν ξεχωριστά όλα τα υπόλοιπα κουπόνια.

Στην περίπτωση απώλειας ή φθοράς του στελέχους κάρτας απεριορίστων διαδρομών, ο επιβάτης μπορεί να ζητήσει από τον οικείο συγκοινωνιακό φορέα την επανέκδοση αυτού με την προσκόμιση πρόσφατης φωτογραφίας του και την επίδειξη της αστυνομικής ταυτότητας ή του διαβατηρίου. Στην περίπτωση δικαιούχων μειωμένου κομίστρου (φοιτητές, σπουδαστές, μαθητές, πολύτεκνοι και τέκνα πολυτέκνων κ.λπ.), απαιτείται η επίδειξη του αντίστοιχου δικαιολογητικού που πιστοποιεί το δικαίωμα αυτό (λ.χ. ακαδημαϊκή ταυτότητα, δελτίο μαθητικού ή ειδικού εισιτηρίου, δελτίο πολυτέκνων, αστυνομική ταυτότητα για πιστοποίηση της ηλικίας κ.λπ.) ενώ στην περίπτωση κάρτας που εκδόθηκε μαζικά για συλλογική οργάνωση ή ένωση προσώπων, απαιτείται και βεβαίωση της Ένωσης που ανήκει ο δικαιούχος. Για την επανέκδοση κάρτας απεριορίστων διαδρομών, πλην της περίπτωσης της μηνιαίας κάρτας, απαιτείται η προσκόμιση των εναπομεινάντων κουπονιών.

2. α. Πρόστιμο επιβάλλεται όταν, από έλεγχο που διενεργείται από τους εντεταλμένους Ελεγκτές Κομίστρου δημόσιων τακτικών αστικών οδικών μέσων μεταφοράς (Λεωφορεία) και μέσων σταθερής τροχιάς (Ηλεκτρικό Σιδηρόδρομο, Μετρό και Τραμ), προκύπτει ότι άτομο ευρισκόμενο εντός των οχημάτων/ συρμών αλλά και των εσωτερικών χώρων των σταθμών μετά των επικυρωτικών μηχανημάτων δεν έχει καταβάλει το νόμιμο, κατά περίπτωση, κόμιστρο. Μη καταβολή νόμιμου κομίστρου τεκμαίρεται, ενδεικτικά και όχι εξαντλητικά, στις περιπτώσεις όπου ο μετακινούμενος:

- δε φέρει οποιοδήποτε έγκυρο τίτλο μεταφοράς ή άλλο τεκμήριο σύμβασης μεταφοράς.

- φέρει μη επικυρωμένο κατά τα οριζόμενα στην προηγούμενη παράγραφο εισιτήριο.

 - φέρει εισιτήριο του οποίου η ισχύς έχει λήξει.

- φέρει εισιτήριο στο οποίο εμφανίζονται περισσότερες των επιβαλλομένων επικυρώσεων ή επικυρώσεις που συμπίπτουν μεταξύ τους και είναι δυσανάγνωστες.

- φέρει παραποιημένο, αλλοιωμένο ή παραχαραγμένο εισιτήριο/ κάρτα απεριορίστων διαδρομών.

-χρησιμοποιεί επικυρωμένο εισιτήριο το οποίο απέκτησε, είτε δωρεάν είτε επί πληρωμής, από άλλον επιβάτη.

- φέρει κάρτα απεριορίστων διαδρομών της οποίας η ισχύς έχει λήξει.

- φέρει φθαρμένη κάρτα απεριορίστων διαδρομών σε βαθμό που δεν προκύπτει το είδος και ο δικαιούχος αυτής.

-φέρει κάρτα απεριορίστων διαδρομών τα στοιχεία της οποίας δεν είναι συμπληρωμένα.

- φέρει κάρτα απεριορίστων διαδρομών της οποίας η φωτογραφία δεν ταυτοποιείται με τον φέροντα ή δεν είναι συμπληρωμένα τα στοιχεία αυτής.

- δεν επιδεικνύει τα απαιτούμενα κατά περίπτωση παραστατικά που πιστοποιούν τυχόν δικαίωμά του σε μειωμένο κόμιστρο ή σε ελεύθερη μετακίνηση (π.χ. ακαδημαϊκή ταυτότητα, δελτίο μαθητικού ή ειδικού εισιτηρίου, δελτίο πολυτέκνων, αστυνομική ταυτότητα για πιστοποίηση της ηλικίας κ.λπ.).

Η πληρωμή του επιβληθέντος προστίμου πραγματοποιείται σύμφωνα με τα εκ του σχετικού, ανά συγκοινωνιακό φορέα, θεσμικού πλαισίου οριζόμενα.

3. Οι επιβάτες οφείλουν, καθ’ όλη τη διάρκεια της μετακίνησής τους με τα οδικά μέσα δημόσιας μεταφοράς και μέσα σταθερής τροχιάς αλλά και κατά την παραμονή τους στους σταθμούς, όπως:

− Συμπεριφέρονται με ευπρέπεια και ευγένεια στο Προσωπικό Κίνησης αλλά και στους συνεπιβάτες τους αποφεύγοντας διαπληκτισμούς και εντάσεις. Δεν επιτρέπεται να καπνίζουν, να θορυβούν (π.χ. να χρησιμοποιούν ραδιόφωνο ανοικτής ακρόασης), να φέρονται με τρόπο ανάρμοστο, προκλητικό ή απειλητικό και να ενοχλούν, καθ’ οιονδήποτε τρόπο, τους λοιπούς επιβάτες.

 − Να μην παρεμποδίζουν το Προσωπικό Κίνησης στην εκτέλεση των καθηκόντων του και να συμμορφώνονται προς τυχόν υποδείξεις αυτού προς διευκόλυνση την κανονικής εκτέλεσης αυτών.

− Συνδράμουν τους χρήζοντες βοηθείας, λ.χ. άτομα με αναπηρία ή με μειωμένη κινητικότητα, ηλικιωμένους, και παραχωρούν τη θέση τους σε αυτούς.

− Να μην εμποδίζουν την άνοδο ή κάθοδο, είσοδο ή έξοδο των λοιπών επιβατών.

− Να μην κάνουν άσκοπη χρήση του εξοπλισμού έκτακτης ανάγκης που προορίζεται για το επιβατικό κοινό, παρά μόνο εάν τούτο είναι απολύτως αναγκαίο.

− Να μην προσεγγίζουν, εισέρχονται ή παραμένουν σε οχήματα/ συρμούς ή εγκαταστάσεις όπου υπάρχει σχετική απαγορευτική σήμανση.

− Δεν ρίπτουν αντικείμενα εντός ή εκτός των οχημάτων, δεν ρυπαίνουν καθ’ οιονδήποτε τρόπο τα οχήματα, τις εγκαταστάσεις και τις υποδομές των συγκοινωνιακών φορέων, δεν καταστρέφουν ούτε φθείρουν, καθ’ οιονδήποτε τρόπο, εξοπλισμό, μέρος ή εξάρτημα οχήματος/ συρμού, εγκατάσταση, τεχνικό έργο, μηχάνημα, εργαλείο, αντικείμενο ιδιοκτησίας τους ή εκμισθωμένου από αυτούς.

− Δεν επικολλούν αυτοκόλλητα, δεν διανέμουν έντυπο υλικό, δεν εμπορεύονται αγαθά, δεν τελούν προπαγάνδα οποιασδήποτε μορφής, δεν ανακρούουν μουσικά όργανα και δεν επαιτούν.

− Τηρούν τις ισχύουσες κάθε φορά υγειονομικές διατάξεις για την προστασία της Δημόσιας Υγείας.

− Τηρούν επιμελώς τις οδηγίες για τη μετακίνηση με μικρά παιδιά, για τη μεταφορά βρεφικών/ παιδικών καροτσιών, αποσκευών, ποδηλάτων, και κατοικίδιων ζώων, κατά τα οριζόμενα της επόμενης παραγράφου, ώστε να μην εμποδίζεται η ελεύθερη και ασφαλής μετακίνηση των συνεπιβατών τους στα οχήματα/ συρμούς και τους σταθμούς, ως εξής:

4. α. ΜΕΤΑΚΙΝΗΣΗ ΜΕ ΜΙΚΡΑ ΠΑΙΔΙΑ

− Παιδιά ηλικίας μέχρι έξι (6) ετών συνοδεύονται υποχρεωτικώς από άτομο το οποίο επιμελείται την ασφαλή μετακίνησή τους.

− Για την ασφαλή μετακίνηση των παιδιών με τη χρήση βρεφικού/ παιδικού καροτσιού στην περίπτωση των αστικών τακτικών γραμμών με οδικά μέσα (Λεωφορεία), συνίσταται όπως ο συνοδός:

• Επιβιβαστεί / αποβιβαστεί από τη μεσαία (−ες) θύρα (−ες).

• Μεταφέρει το βρεφικό/ παιδικό καρότσι διπλωμένο. Στις περιπτώσεις που αυτό δεν είναι εφικτό ή ο συνοδός του παιδιού προτιμά να μεταφέρει το παιδί μέσα σε αυτό, επιτρέπεται η μεταφορά ενός ανοικτού παιδικού καροτσιού ανά όχημα ή δύο (2) για αρθρωτά λεωφορεία και ηλεκτροκίνητα λεωφορεία (τρόλεϊ) και μόνον εφόσον ο οδηγός κρίνει ότι η πληρότητα του οχήματος το επιτρέπει.

Σε κάθε περίπτωση, ο συνοδός οφείλει όπως:

• Τοποθετεί το βρεφικό/ παιδικό καρότσι με τρόπο τέτοιο που δεν παρεμποδίζει τη διέλευση και κίνηση των υπόλοιπων επιβατών εντός του οχήματος/ συρμού.

• Βρίσκεται πλησίον του βρεφικού/ παιδικού καροτσιού, να το κρατά και γενικά να μεριμνά για την μη πρόκληση τραυματισμού ή όχλησης άλλων επιβατών.

• Το παιδί εντός του καροτσιού να είναι δεμένο με ζώνη ασφαλείας και το καρότσι να έχει φρένο.

• Τοποθετεί το βρεφικό/ παιδικό καρότσι, κατά την εκτέλεση υπεραστικών και ενδοκοινοτικών τακτικών και έκτακτων μεταφορών στο χώρο των αποσκευών σύμφωνα με το σημείο δ της παρούσας.

β. ΜΕΤΑΚΙΝΗΣΗ ΜΕ ΖΩΑ

− Η μεταφορά μικρών ζώων συντροφιάς με οδικά μέσα και μέσα σταθερής τροχιάς επιτρέπεται, με ευθύνη του επιβάτη και κατά την κρίση του οδηγού ή άλλου εντεταλμένου προσωπικού του μεταφορέα ανάλογα με τις συνθήκες πληρότητας του οχήματος/ συρμού και την ασφάλεια των επιβατών (με εξαίρεση τους σκύλους βοηθείας), εφόσον:

• Είναι τοποθετημένα σε ασφαλές κλουβί μεταφοράς, κλειστού τύπου διαστάσεων έως 70εκ. x 40εκ. x 50εκ. για την περίπτωση των τακτικών αστικών γραμμών ή σε ασφαλές κλουβί μεταφοράς, κλειστού τύπου διαστάσεων έως 50εκ. x 40εκ. x 35εκ. για την περίπτωση των υπεραστικών τακτικών καθώς και των έκτακτων γραμμών.

• Συνοδεύονται από τον ιδιοκτήτη ή κάτοχό τους.

• Ο ιδιοκτήτης ή κάτοχος του ζώου φέρει το ατομικό βιβλιάριο υγείας − διαβατήριο του ζώου.

• Ο ιδιοκτήτης ή κάτοχος του ζώου βρίσκεται πλησίον αυτού και μεριμνούν για τη μη πρόκληση τραυματισμού ή όχλησης άλλων επιβατών.

• Τα τοποθετούν στους ελεύθερους χώρους των οχημάτων/ συρμών, εκτός των διαδρόμων, των σημείων εισόδου − εξόδου των επιβατών και επικύρωσης των εισιτηρίων ούτως ώστε να μη διακυβεύεται η ασφαλής μετακίνηση των υπόλοιπων επιβατών.

− Ειδικώς, οι σκύλοι βοηθείας, ήτοι οι εκπαιδευμένοι σκύλοι οδηγοί τυφλών και σκύλοι βοηθοί ατόμων με αναπηρίες, καθώς και οι σκύλοι που βρίσκονται στη διαδικασία εκπαίδευσης ως σκύλοι βοηθείας μεταφέρονται ως εξής:

• Χωρίς κλουβί μεταφοράς και χωρίς φίμωτρο, εφόσον φέρουν λουρί χειρισμού, ανεξάρτητα από το μέγεθός τους.

• Ο χρήστης ή εκπαιδευτής, κατά περίπτωση, του σκύλου βοηθείας φέρει και επιδεικνύει, όποτε του ζητείται από τους Ελεγκτές Κομίστρου ή τους ειδικά εξουσιοδοτημένους για το σκοπό αυτό υπαλλήλους, τα εκ του νόμου οριζόμενα παραστατικά που πιστοποιούν την επάρκεια εκπαίδευσής του ζώου (αν είναι εκπαιδευμένο ή τελεί υπό εκπαίδευση), την υγεία αυτού, όσο και ότι ο χρήστης ή εκπαιδευτής του σκύλου βοηθείας διαθέτει τη σχετική πιστοποίηση και αποδεικτικό χρήσης του ζώου.

• Στην περίπτωση χρήστη ή εκπαιδευτή που είναι πολίτης της Ε.Ε. ή πολίτης τρίτης χώρας, αλλά μένει στην Ελλάδα για βραχύ χρονικό διάστημα, τότε τα απαραίτητα πιστοποιητικά, όπως έχουν εκδοθεί από επίσημο φορέα ή υπηρεσία της χώρας προέλευσης, πρέπει να είναι μεταφρασμένα στην αγγλική γλώσσα. Σε περίπτωση μακροπρόθεσμης παραμονής του χρήστη ή εκπαιδευτή στην Ελλάδα (π.χ. λόγοι εργασίας, μόνιμη παραμονή κ.λπ.), τα ως άνω πιστοποιητικά πρέπει να είναι επίσημα μεταφρασμένα στην ελληνική γλώσσα από τις Αρχές της Ελλάδας στο εξωτερικό (Πρεσβείες κ.λπ.), κατά τα οριζόμενα της ισχύουσας σχετικής νομοθεσίας.

• Ο χρήστης ή εκπαιδευτής, κατά περίπτωση, του σκύλου βοηθείας οφείλει όπως μεριμνά για τη διατήρηση της καθαριότητας του οχήματος/ συρμού και για την ανεμπόδιστη διέλευση και κίνηση των υπόλοιπων επιβατών εντός του οχήματος/ συρμού.

Επισημαίνεται ότι σε περίπτωση πρόκλησης ζημίας, εφαρμογή έχουν οι γενικότερες διατάξεις του Αστικού Κώδικα περί ευθύνης του κατόχου ζώου για ζημία που προκλήθηκε από αυτό σε τρίτον (άρθρο 924 ΑΚ).

γ. ΜΕΤΑΦΟΡΑ ΠΟΔΗΛΑΤΟΥ

1. Στις τακτικές αστικές γραμμές με οδικά μέσα και μέσα σταθερής τροχιάς επιτρέπεται, με ευθύνη του επιβάτη και κατά την κρίση του οδηγού ή άλλου εντεταλμένου προσωπικού του μεταφορέα ανάλογα με τις συνθήκες πληρότητας του οχήματος/ συρμού και την ασφάλεια των επιβατών, η μεταφορά ποδηλάτων, ως εξής:

− Στα λεωφορεία επιτρέπεται, αποκλειστικώς, η μεταφορά αναδιπλούμενων (σπαστών) ποδηλάτων μεγέθους έως 20’’. Για τη διασφάλιση της ασφαλούς μεταφοράς των επιβατών και για την αποφυγή οποιουδήποτε τραυματισμού αυτών, τα εν λόγω ποδήλατα μεταφέρονται απαραιτήτως εντός ειδικής αποθηκευτικής τσάντας μεταφοράς/ χειραποσκευής (μέγιστων διαστάσεων 33 x 66 x 80εκατ., με ιμάντες ασφάλισης) από όπου δεν εξέχουν μηχανικά μέρη αυτών.

− Στο Μετρό, τον Ηλεκτρικό Σιδηρόδρομο και το Τραμ επιτρέπεται η μεταφορά και συμβατικών ποδηλάτων, έως δύο (2) ανά συρμό. Οι ποδηλατιστές οφείλουν, κατά τη μετακίνησή τους στις αποβάθρες και γενικότερα σε όλους τους χώρους των σταθμών, να κυκλοφορούν πεζοί, να μη χρησιμοποιούν τις κυλιόμενες κλίμακες των σταθμών ενώ δύνανται να κάνουν χρήση των ανελκυστήρων. Η είσοδος αυτών στο συρμό γίνεται από την τελευταία θύρα.

− Εάν οι συνθήκες μεταφοράς εντός του οχήματος/ συρμού δεν το επιτρέπουν, ο οδηγός δύναται όπως αρνηθεί την επιβίβαση ενός επιβάτη με ποδήλατο.

Σε κάθε περίπτωση, οι κάτοχοι των μεταφερόμενων ποδηλάτων (αναδιπλούμενων και μη) οφείλουν:

• Να βρίσκονται πλησίον αυτών και να μεριμνούν για τη μη πρόκληση τραυματισμού ή όχλησης άλλων επιβατών.

• Να τα τοποθετούν στους ελεύθερους χώρους των οχημάτων/ συρμών, εκτός των διαδρόμων, των σημείων εισόδου − εξόδου των επιβατών και επικύρωσης των εισιτηρίων ούτως ώστε να μη διακυβεύεται η ασφαλής μετακίνηση των υπόλοιπων επιβατών.

• Να δίνουν προτεραιότητα στα άτομα με αναπηρίες και άτομα με μειωμένη κινητικότητα, τους ηλικιωμένους και γενικά στα άτομα που έχουν ανάγκη ιδιαίτερης προσοχής και να μην παρεμποδίζουν την πρόσβασή αυτών στους σταθμούς και τους συρμούς.

δ. ΜΕΤΑΦΟΡΑ ΑΠΟΣΚΕΥΩΝ ΚΑΙ ΛΟΙΠΩΝ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΩΝ

1. Στις τακτικές αστικές γραμμές με οδικά μέσα και μέσα σταθερής τροχιάς επιτρέπεται, με ευθύνη του επιβάτη και κατά την κρίση του οδηγού ή άλλου εντεταλμένου προσωπικού του μεταφορέα ανάλογα με τις συνθήκες πληρότητας του οχήματος/ συρμού και την ασφάλεια των επιβατών, η μεταφορά αποσκευών και λοιπών αντικειμένων, ως εξής:

• Αποσκευές μικρών διαστάσεων (χειραποσκευές, σακίδια κ.λπ.) θα πρέπει να κρατούνται ανά χείρας, να μη φέρονται στους ώμους ούτε να τοποθετούνται στα καθίσματα.

• Οι διαστάσεις των μεγαλύτερων αποσκευών δεν πρέπει να ξεπερνούν τα 100εκ x 60εκ x 25 εκ, το βάρος τους τα 25 kg ενώ το μήκος λοιπών μεταφερόμενων αντικειμένων δεν πρέπει να ξεπερνά το 1,70μ.

• Στα λεωφορεία, η επιβίβαση/ αποβίβαση επιβατών με αποσκευές γίνεται μόνο από τη μεσαία (−ες) θύρα (−ες).

• Στα λεωφορεία, ο μέγιστος επιτρεπόμενος αριθμός μεταφερόμενων «καροτσιών λαϊκής» είναι δύο (2) για τα κανονικά και αρθρωτά λεωφορεία και τα ηλεκτροκίνητα λεωφορεία (τρόλεϊ) και ένα (1) για τα MIDI λεωφορεία.

• Οι αποσκευές και τα λοιπά μεταφερόμενα αντικείμενα πρέπει να τοποθετούνται στους ελεύθερους χώρους των οχημάτων/ συρμών, εκτός των διαδρόμων, των σημείων εισόδου − εξόδου των επιβατών και επικύρωσης των εισιτηρίων ούτως ώστε να μη διακυβεύεται η ασφαλής μετακίνηση των υπόλοιπων επιβατών.

• Οι κάτοχοι των αποσκευών οφείλουν να βρίσκονται πλησίον αυτών και να μεριμνούν για τη μη πρόκληση τραυματισμού ή όχλησης άλλων επιβατών.

• Δεν επιτρέπεται η μεταφορά επικίνδυνων, εύφλεκτων αιχμηρών, δηλητηριωδών, ρυπαρών ή δύσοσμων υλών, υλικών και, εν γένει, αντικειμένων επικίνδυνων για τη σωματική ακεραιότητα των επιβατών.

• Εάν οι συνθήκες μεταφοράς εντός του οχήματος δεν το επιτρέπουν, ο οδηγός δύναται όπως αρνηθεί την επιβίβαση ενός επιβάτη με αποσκευές ή λοιπά αντικείμενα.

2. Στις υπεραστικές και ενδοκοινοτικές τακτικές και έκτακτες γραμμές επιτρέπεται, με ευθύνη του επιβάτη και κατά την κρίση του οδηγού ή άλλου εντεταλμένου προσωπικού του μεταφορέα, η μεταφορά αποσκευών και λοιπών αντικειμένων, ως εξής:

• Οι αποσκευές επιβατών, συμπεριλαμβανομένων ποδηλάτων, βρεφικών / παιδικών καροτσιών, δεμάτων, τοποθετούνται στο χώρο αποσκευών του λεωφορείου.

• Αποσκευές μικρών διαστάσεων (χειραποσκευές, σακίδια κ.λπ.) θα πρέπει για την ασφάλεια των επιβαινόντων να μην κρατούνται ανά χείρας, αλλά να τοποθετούνται στα ειδικά ράφια αποσκευών που διαθέτει το λεωφορείο.

• Δεν επιτρέπεται η μεταφορά επικίνδυνων, εύφλεκτων αιχμηρών, δηλητηριωδών, ρυπαρών ή δύσοσμων υλών, υλικών και, εν γένει, αντικειμένων επικίνδυνων για τη σωματική ακεραιότητα των επιβατών.

• Η μεταφορά ασυνόδευτων αποσκευών επιτρέπεται στις υπεραστικές τακτικές γραμμές.

Σε κάθε περίπτωση, οι μεταφορείς δεν ευθύνονται για την κλοπή ή απώλεια προσωπικών αντικειμένων των επιβατών κατά την διάρκεια της μεταφοράς.

− Παιδιά ηλικίας μέχρι έξι (6) ετών συνοδεύονται υποχρεωτικώς από άτομο το οποίο επιμελείται την ασφαλή μετακίνησή τους.

− Για την ασφαλή μετακίνηση των παιδιών με τη χρήση βρεφικού/ παιδικού καροτσιού στην περίπτωση των αστικών τακτικών γραμμών με οδικά μέσα (Λεωφορεία), συνίσταται όπως ο συνοδός:

• Επιβιβαστεί / αποβιβαστεί από τη μεσαία (−ες) θύρα (−ες).

• Μεταφέρει το βρεφικό/ παιδικό καρότσι διπλωμένο. Στις περιπτώσεις που αυτό δεν είναι εφικτό ή ο συνοδός του παιδιού προτιμά να μεταφέρει το παιδί μέσα σε αυτό, επιτρέπεται η μεταφορά ενός ανοικτού παιδικού καροτσιού ανά όχημα ή δύο (2) για αρθρωτά λεωφορεία και ηλεκτροκίνητα λεωφορεία (τρόλεϊ) και μόνον εφόσον ο οδηγός κρίνει ότι η πληρότητα του οχήματος το επιτρέπει.

Σε κάθε περίπτωση, ο συνοδός οφείλει όπως:

• Τοποθετεί το βρεφικό/ παιδικό καρότσι με τρόπο τέτοιο που δεν παρεμποδίζει τη διέλευση και κίνηση των υπόλοιπων επιβατών εντός του οχήματος/ συρμού.

• Βρίσκεται πλησίον του βρεφικού/ παιδικού καροτσιού, να το κρατά και γενικά να μεριμνά για την μη πρόκληση τραυματισμού ή όχλησης άλλων επιβατών.

• Το παιδί εντός του καροτσιού να είναι δεμένο με ζώνη ασφαλείας και το καρότσι να έχει φρένο.

• Τοποθετεί το βρεφικό/ παιδικό καρότσι, κατά την εκτέλεση υπεραστικών και ενδοκοινοτικών τακτικών και έκτακτων μεταφορών στο χώρο των αποσκευών σύμφωνα με το σημείο δ της παρούσας.

− Η μεταφορά μικρών ζώων συντροφιάς με οδικά μέσα και μέσα σταθερής τροχιάς επιτρέπεται, με ευθύνη του επιβάτη και κατά την κρίση του οδηγού ή άλλου εντεταλμένου προσωπικού του μεταφορέα ανάλογα με τις συνθήκες πληρότητας του οχήματος/ συρμού και την ασφάλεια των επιβατών (με εξαίρεση τους σκύλους βοηθείας), εφόσον:

• Είναι τοποθετημένα σε ασφαλές κλουβί μεταφοράς, κλειστού τύπου διαστάσεων έως 70εκ. x 40εκ. x 50εκ. για την περίπτωση των τακτικών αστικών γραμμών ή σε ασφαλές κλουβί μεταφοράς, κλειστού τύπου διαστάσεων έως 50εκ. x 40εκ. x 35εκ. για την περίπτωση των υπεραστικών τακτικών καθώς και των έκτακτων γραμμών.

• Συνοδεύονται από τον ιδιοκτήτη ή κάτοχό τους.

• Ο ιδιοκτήτης ή κάτοχος του ζώου φέρει το ατομικό βιβλιάριο υγείας − διαβατήριο του ζώου.

• Ο ιδιοκτήτης ή κάτοχος του ζώου βρίσκεται πλησίον αυτού και μεριμνούν για τη μη πρόκληση τραυματισμού ή όχλησης άλλων επιβατών.

• Τα τοποθετούν στους ελεύθερους χώρους των οχημάτων/ συρμών, εκτός των διαδρόμων, των σημείων εισόδου − εξόδου των επιβατών και επικύρωσης των εισιτηρίων ούτως ώστε να μη διακυβεύεται η ασφαλής μετακίνηση των υπόλοιπων επιβατών.

− Ειδικώς, οι σκύλοι βοηθείας, ήτοι οι εκπαιδευμένοι σκύλοι οδηγοί τυφλών και σκύλοι βοηθοί ατόμων με αναπηρίες, καθώς και οι σκύλοι που βρίσκονται στη διαδικασία εκπαίδευσης ως σκύλοι βοηθείας μεταφέρονται ως εξής:

• Χωρίς κλουβί μεταφοράς και χωρίς φίμωτρο, εφόσον φέρουν λουρί χειρισμού, ανεξάρτητα από το μέγεθός τους.

• Ο χρήστης ή εκπαιδευτής, κατά περίπτωση, του σκύλου βοηθείας φέρει και επιδεικνύει, όποτε του ζητείται από τους Ελεγκτές Κομίστρου ή τους ειδικά εξουσιοδοτημένους για το σκοπό αυτό υπαλλήλους, τα εκ του νόμου οριζόμενα παραστατικά που πιστοποιούν την επάρκεια εκπαίδευσής του ζώου (αν είναι εκπαιδευμένο ή τελεί υπό εκπαίδευση), την υγεία αυτού, όσο και ότι ο χρήστης ή εκπαιδευτής του σκύλου βοηθείας διαθέτει τη σχετική πιστοποίηση και αποδεικτικό χρήσης του ζώου.

• Στην περίπτωση χρήστη ή εκπαιδευτή που είναι πολίτης της Ε.Ε. ή πολίτης τρίτης χώρας, αλλά μένει στην Ελλάδα για βραχύ χρονικό διάστημα, τότε τα απαραίτητα πιστοποιητικά, όπως έχουν εκδοθεί από επίσημο φορέα ή υπηρεσία της χώρας προέλευσης, πρέπει να είναι μεταφρασμένα στην αγγλική γλώσσα. Σε περίπτωση μακροπρόθεσμης παραμονής του χρήστη ή εκπαιδευτή στην Ελλάδα (π.χ. λόγοι εργασίας, μόνιμη παραμονή κ.λπ.), τα ως άνω πιστοποιητικά πρέπει να είναι επίσημα μεταφρασμένα στην ελληνική γλώσσα από τις Αρχές της Ελλάδας στο εξωτερικό (Πρεσβείες κ.λπ.), κατά τα οριζόμενα της ισχύουσας σχετικής νομοθεσίας.

• Ο χρήστης ή εκπαιδευτής, κατά περίπτωση, του σκύλου βοηθείας οφείλει όπως μεριμνά για τη διατήρηση της καθαριότητας του οχήματος/ συρμού και για την ανεμπόδιστη διέλευση και κίνηση των υπόλοιπων επιβατών εντός του οχήματος/ συρμού.

Επισημαίνεται ότι σε περίπτωση πρόκλησης ζημίας, εφαρμογή έχουν οι γενικότερες διατάξεις του Αστικού Κώδικα περί ευθύνης του κατόχου ζώου για ζημία που προκλήθηκε από αυτό σε τρίτον (άρθρο 924 ΑΚ).

Στις τακτικές αστικές γραμμές με οδικά μέσα και μέσα σταθερής τροχιάς επιτρέπεται, με ευθύνη του επιβάτη και κατά την κρίση του οδηγού ή άλλου εντεταλμένου προσωπικού του μεταφορέα ανάλογα με τις συνθήκες πληρότητας του οχήματος/ συρμού και την ασφάλεια των επιβατών, η μεταφορά ποδηλάτων, ως εξής:

− Στα λεωφορεία επιτρέπεται, αποκλειστικώς, η μεταφορά αναδιπλούμενων (σπαστών) ποδηλάτων μεγέθους έως 20’’. Για τη διασφάλιση της ασφαλούς μεταφοράς των επιβατών και για την αποφυγή οποιουδήποτε τραυματισμού αυτών, τα εν λόγω ποδήλατα μεταφέρονται απαραιτήτως εντός ειδικής αποθηκευτικής τσάντας μεταφοράς/ χειραποσκευής (μέγιστων διαστάσεων 33 x 66 x 80εκατ., με ιμάντες ασφάλισης) από όπου δεν εξέχουν μηχανικά μέρη αυτών.

− Στο Μετρό, τον Ηλεκτρικό Σιδηρόδρομο και το Τραμ επιτρέπεται η μεταφορά και συμβατικών ποδηλάτων, έως δύο (2) ανά συρμό. Οι ποδηλατιστές οφείλουν, κατά τη μετακίνησή τους στις αποβάθρες και γενικότερα σε όλους τους χώρους των σταθμών, να κυκλοφορούν πεζοί, να μη χρησιμοποιούν τις κυλιόμενες κλίμακες των σταθμών ενώ δύνανται να κάνουν χρήση των ανελκυστήρων. Η είσοδος αυτών στο συρμό γίνεται από την τελευταία θύρα.

− Εάν οι συνθήκες μεταφοράς εντός του οχήματος/ συρμού δεν το επιτρέπουν, ο οδηγός δύναται όπως αρνηθεί την επιβίβαση ενός επιβάτη με ποδήλατο.

Σε κάθε περίπτωση, οι κάτοχοι των μεταφερόμενων ποδηλάτων (αναδιπλούμενων και μη) οφείλουν:

• Να βρίσκονται πλησίον αυτών και να μεριμνούν για τη μη πρόκληση τραυματισμού ή όχλησης άλλων επιβατών.

• Να τα τοποθετούν στους ελεύθερους χώρους των οχημάτων/ συρμών, εκτός των διαδρόμων, των σημείων εισόδου − εξόδου των επιβατών και επικύρωσης των εισιτηρίων ούτως ώστε να μη διακυβεύεται η ασφαλής μετακίνηση των υπόλοιπων επιβατών.

• Να δίνουν προτεραιότητα στα άτομα με αναπηρίες και άτομα με μειωμένη κινητικότητα, τους ηλικιωμένους και γενικά στα άτομα που έχουν ανάγκη ιδιαίτερης προσοχής και να μην παρεμποδίζουν την πρόσβασή αυτών στους σταθμούς και τους συρμούς.

Στις τακτικές αστικές γραμμές με οδικά μέσα και μέσα σταθερής τροχιάς επιτρέπεται, με ευθύνη του επιβάτη και κατά την κρίση του οδηγού ή άλλου εντεταλμένου προσωπικού του μεταφορέα ανάλογα με τις συνθήκες πληρότητας του οχήματος/ συρμού και την ασφάλεια των επιβατών, η μεταφορά αποσκευών και λοιπών αντικειμένων, ως εξής:

• Αποσκευές μικρών διαστάσεων (χειραποσκευές, σακίδια κ.λπ.) θα πρέπει να κρατούνται ανά χείρας, να μη φέρονται στους ώμους ούτε να τοποθετούνται στα καθίσματα.

• Οι διαστάσεις των μεγαλύτερων αποσκευών δεν πρέπει να ξεπερνούν τα 100εκ x 60εκ x 25 εκ, το βάρος τους τα 25 kg ενώ το μήκος λοιπών μεταφερόμενων αντικειμένων δεν πρέπει να ξεπερνά το 1,70μ.

• Στα λεωφορεία, η επιβίβαση/ αποβίβαση επιβατών με αποσκευές γίνεται μόνο από τη μεσαία (−ες) θύρα (−ες).

• Στα λεωφορεία, ο μέγιστος επιτρεπόμενος αριθμός μεταφερόμενων «καροτσιών λαϊκής» είναι δύο (2) για τα κανονικά και αρθρωτά λεωφορεία και τα ηλεκτροκίνητα λεωφορεία (τρόλεϊ) και ένα (1) για τα MIDI λεωφορεία.

• Οι αποσκευές και τα λοιπά μεταφερόμενα αντικείμενα πρέπει να τοποθετούνται στους ελεύθερους χώρους των οχημάτων/ συρμών, εκτός των διαδρόμων, των σημείων εισόδου − εξόδου των επιβατών και επικύρωσης των εισιτηρίων ούτως ώστε να μη διακυβεύεται η ασφαλής μετακίνηση των υπόλοιπων επιβατών.

• Οι κάτοχοι των αποσκευών οφείλουν να βρίσκονται πλησίον αυτών και να μεριμνούν για τη μη πρόκληση τραυματισμού ή όχλησης άλλων επιβατών.

• Δεν επιτρέπεται η μεταφορά επικίνδυνων, εύφλεκτων αιχμηρών, δηλητηριωδών, ρυπαρών ή δύσοσμων υλών, υλικών και και, εν γένει, αντικειμένων επικίνδυνων για τη σωματική ακεραιότητα των επιβατών.

• Εάν οι συνθήκες μεταφοράς εντός του οχήματος δεν το επιτρέπουν, ο οδηγός δύναται όπως αρνηθεί την επιβίβαση ενός επιβάτη με αποσκευές ή λοιπά αντικείμενα.

Σε κάθε περίπτωση, οι μεταφορείς δεν ευθύνονται για την κλοπή ή απώλεια προσωπικών αντικειμένων των επιβατών κατά την διάρκεια της μεταφοράς

Ο προγραμματισμός, η οργάνωση και η εκτέλεση, κατά πεδίο αρμοδιότητας, ποιοτικών, αξιόπιστων και αποδοτικών συγκοινωνιακών υπηρεσιών με οδικά μέσα μεταφοράς και μέσα σταθερής τροχιάς που όχι μόνο εξυπηρετούν κατά τον βέλτιστο τρόπο το κοινωνικό σύνολο αλλά, παράλληλα, ενισχύουν την αποτελεσματικότητα και τη βιωσιμότητα των επιβατικών μεταφορών, αποτελεί υποχρέωση όλων των μεταφορέων που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του παρόντος Κανονισμού.

1. Η εκτέλεση τακτικών αστικών μεταφορών με οδικά μέσα μεταφοράς και μέσα σταθερής τροχιάς πραγματοποιείται ως εξής:

Για την περιοχή της Θεσσαλονίκης η εκτέλεση του συγκοινωνιακού έργου έχει, σύμφωνα με τις διατάξεις του Ν.δ. 3721/1957 (Α΄ 142) και του Ν. 2898/2001 (Α΄ 71), ανατεθεί στον Οργανισμό Αστικών Συγκοινωνιών Θεσσαλονίκης (Ο.Α.Σ.Θ.) και υλοποιείται σύμφωνα με τα οριζόμενα της σύμβασης αυτού με το Ελληνικό Δημόσιο, όπως κάθε φορά ισχύει.

2. Οι μεταφορείς που εκτελούν τακτικές αστικές μεταφορές με οδικά μέσα μεταφοράς και μέσα σταθερής τροχιάς, υποχρεούνται όπως:

α. Παρέχουν αξιόπιστες συγκοινωνιακές υπηρεσίες με τα Λεωφορεία (θερμικά και ηλεκτροκίνητα − τρόλεϊ), Ηλεκτρικό Σιδηρόδρομο, Μετρό και Τραμ αντίστοιχα, με βάση τα προγραμματισμένα και ανακοινωμένα στο κοινό δρομολόγια.

β. Εφαρμόζουν απλές και σαφείς διοικητικές διαδικασίες και να τις καθιστούν γνωστές στο ευρύ κοινό με κάθε τρόπο, ώστε να διευκολύνεται η συναλλαγή των πολιτών με αυτές.

γ. Εισπράττουν τα εκ της οικείας νομοθεσίας καθορισμένα αντίτιμα εισιτηρίων και αναρτούν σε εμφανή θέση το ισχύον τιμολόγιο. Με την επιφύλαξη μειωμένων κομίστρων για κοινωνικούς λόγους, το αντίτιμο εισιτηρίου και γενικά οι όροι σύμβασης που εφαρμόζονται προσφέρονται στο ευρύ κοινό χωρίς καμία άμεση ή έμμεση διάκριση λόγω της εθνικότητας του επιβάτη, ή του τόπου εγκατάστασης του συγκοινωνιακού φορέα ή των πωλητών εισιτηρίων (πρακτόρων), ή της μεταφοράς ατόμων με αναπηρία ή μειωμένης κινητικότητας.

δ. Διαθέτουν μηχανισμό διεκπεραίωσης καταγγελιών για την παραβίαση δικαιωμάτων και υποχρεώσεων όπως προκύπτουν από τον παρόντα Κανονισμό Δικαιωμάτων των Επιβατών. Τα αρμόδια όργανα εξετάζουν τις αναφορές − καταγγελίες σύμφωνα με τα οριζόμενα του άρθρου 6 της παρούσας υ.α. και τηρούν τις αναφερόμενες σε αυτό προθεσμίες αναφορικά με την ενημέρωση του καταγγέλλοντα.

ε. Διαθέτουν μηχανισμό ανταπόκρισης σε παράπονα, αιτήματα ή διαμαρτυρίες πολιτών/ επιβατών σχετικά με το παρεχόμενο μεταφορικό έργο, σε τυχόν υποδείξεις για τη βελτίωση και αναβάθμιση των παρεχόμενων υπηρεσιών μεταφοράς και απαντούν εγκαίρως και εντός διμήνου.

στ. Θέτουν σε κυκλοφορία τα απαιτούμενα οχήματα και συρμούς σύμφωνα με το, κάθε φορά, εγκεκριμένο από το αρμόδιο όργανο πρόγραμμα δρομολόγησης. ζ. Μεριμνούν για τη διάθεση στο επιβατικό κοινό των εισιτηρίων, των καρτών απεριορίστων διαδρομών και των λοιπών καθοριζομένων τύπων κομίστρου, μέσω καταστημάτων πώλησης, εκδοτηρίων, εκδοτικών μηχανημάτων, κ.λ.π., λαμβάνοντας κάθε εφικτό μέτρο για τη διάθεση στο επιβατικό κοινό και εύρεση και χρήση απ’ αυτό, των εισιτηρίων και λοιπών τύπων κομίστρου.

η. Εξασφαλίζουν όλες εκείνες τις παραμέτρους που προσθέτουν αξία στις προσφερόμενες υπηρεσίες μεταφοράς, ως ακολούθως:

Ι. Σε ό,τι αφορά την ενημέρωση, πληροφόρηση, εξυπηρέτηση του επιβατικού κοινού και διαφύλαξη ασφάλειας και υγιεινής, υποχρεούνται:

− Να εξυπηρετούν το κοινό και να εκτελούν το συγκοινωνιακό έργο με τα οχήματα όπως ο νόμος, οι συμφωνίες με το Δημόσιο και σχετικές αποφάσεις αρμοδίων οργάνων ορίζουν.

− Να λαμβάνουν έγκαιρα, σε περιπτώσεις βλαβών, όλα τα απαραίτητα μέτρα, ώστε να αποκαθίσταται, το συντομότερο δυνατό, η ομαλή λειτουργία του δικτύου για το οποίο είναι αρμόδιες και να διευκολύνεται η ομαλή εκτέλεση των δρομολογίων.

− Να συντηρούν συστηματικά το τροχαίο υλικό και να διαθέτουν προς τούτο όλες τις αναγκαίες υποστηρικτικές υπηρεσίες και εγκαταστάσεις (υποδομές), ώστε να διασφαλίζεται η ασφαλής και άνετη μετακίνηση των επιβατών.

− Να διαφυλάσσουν συνθήκες υγιεινής και ασφάλειας κατά την μετακίνηση των επιβατών. Προς αποφυγή, δε, προφανούς κινδύνου μετάδοσης νοσημάτων σε τρίτους, η είσοδος στους χώρους, τα μέσα και στις υποδομές των Αστικών Συγκοινωνιών δεν επιτρέπεται σε άτομα με ακάλυπτα τραύματα ή πληγές και το προσωπικό των Αστικών Συγκοινωνιών δικαιούται να απομακρύνει από τους παραπάνω χώρους τα εν λόγω άτομα.

− Να φροντίζουν για την καθαριότητα και την υγιεινή των οχημάτων/συρμών που τίθενται στην κυκλοφορία, καθώς και των χώρων που χρησιμοποιούνται από το κοινό (σταθμοί).

− Να μεριμνούν για την ασφαλή μετακίνηση των επιβατών απαγορεύοντας τη μεταφορά εύφλεκτων και εκρηκτικών υλών.

− Να τηρούν τους κανόνες μεταφοράς και ασφάλειας, καθώς επίσης και τους σχετικούς κανονισμούς που ισχύουν σε κάθε περίπτωση.

− Να παρέχουν υπηρεσίες εντοπισμού απολεσθέντων αντικειμένων.

− Να απαγορεύουν τη μεταφορά παιδιών ηλικίας μέχρι έξι (6) ετών χωρίς συνοδό.

− Μεριμνούν ώστε οι οδηγοί να εκτελούν όλα τα προγραμματισμένα δρομολόγια σύμφωνα με το εγκεκριμένο κάθε φορά πρόγραμμα και, στην περίπτωση έκτακτων καταστάσεων (όπως κυκλοφοριακή συμφόρηση, βλάβη λεωφορείου, κ.λπ.), σύμφωνα με τις οδηγίες των αρμοδίων οργάνων (Σταθμάρχης, κ.λπ.).

− Μεριμνούν ούτως ώστε όλα τα οχήματα και οι συρμοί να παρέχουν την απαιτούμενη, από τις κείμενες διατάξεις, άνεση και ασφάλεια μετακίνησης των επιβατών.

− Διαθέτουν όλες τις απαραίτητες υποστηρικτικές υπηρεσίες και εγκαταστάσεις, ανταλλακτικά και λοιπά υλικά και μεριμνά για την επιμελή και σύμφωνα με τους κανόνες της τεχνικής συντήρηση και επισκευή των λεωφορείων, για την ασφαλή κυκλοφορία αυτών και για να ελαχιστοποιούνται οι απώλειες δρομολογίων λόγω βλάβης.

− Μεριμνούν ούτως ώστε τα λεωφορεία, σταθμεύουν παρά μόνο στις προκαθορισμένες, προς τούτο στάσεις, με εξαίρεση λόγους ανωτέρας βίας.

− Μεριμνούν ούτως ώστε τα λεωφορεία σταθμεύουν τον απαραίτητο χρόνο πλησίον των πεζοδρομίων, για την ασφαλή επιβίβαση – αποβίβαση των επιβατών.

− Μεριμνούν ούτως ώστε οι στάσεις και οι σταθμοί φέρουν απαραιτήτως πινακίδες με πληροφοριακά στοιχεία των διερχόμενων γραμμών, ενώ δύναται να είναι και ηλεκτρονικές, δια των οποίων παρέχονται πληροφορίες ως προς το χρόνο διέλευσης των λεωφορείων και των συρμών (τηλεματικές έξυπνες στάσεις και πληροφοριακές πινακίδες).

− Να πληροφορούν, έγκαιρα και με κάθε δυνατό τρόπο το κοινό για τις έκτακτες ή προσωρινές αλλαγές που συμβαίνουν στο δίκτυο του Μέσου για το οποίο είναι αρμόδιες.

− Να τηρούν ενημερωτικούς πίνακες με χρήσιμες πληροφορίες σε σημεία προσπελάσιμα από το κοινό στα οχήματα/συρμούς και στους σταθμούς.

− Να αναρτούν σε κάθε σταθμό πίνακες με τους χρόνους διέλευσης από το σταθμό του πρώτου και τελευταίου δρομολογίου, καθώς και τις συχνότητες δρομολογίων καθ’ όλη τη διάρκεια της ημέρας.

− Να έχουν αναρτημένο στα σημεία πώλησης εισιτηρίων και έκδοσης μηνιαίων καρτών το πρόγραμμα λειτουργίας του κάθε σημείου και να τηρούν το πρόγραμμα αυτό.

− Να μεριμνούν για την ευκρινή εμφάνιση του αριθμού και της ονομασίας της γραμμής στις εμπρόσθιες, οπίσθιες και πλαϊνές πινακίδες των οχημάτων και συρμών, όπου αυτές υπάρχουν.

− Να παρέχουν ενημέρωση σχετικά με το ωράριο λειτουργίας των συγκοινωνιών, όπως αυτό καθορίζεται ανά μεταφορικό μέσο και ανά γραμμή από τα αρμόδια όργανα, καθώς και σχετικά με τα δρομολόγια και τη συχνότητα αυτών. Για το σκοπό αυτό, τα ακριβή δρομολόγια των λεωφορείων, τρόλεϊ, ηλεκτρικού, μετρό και τραμ, τα πρώτα και τα τελευταία δρομολόγια των γραμμών του ηλεκτρικού, μετρό, τραμ, καθώς και οι συχνότητες διέλευσης των συρμών αναρτώνται στις ιστοσελίδες των φορέων, όπου υφίστανται καθώς και στις αφετηρίες και τα τέρματα των γραμμών και στους πίνακες δρομολογίων στους σταθμούς του ηλεκτρικού − μετρό και τις στάσεις του τραμ και στους πίνακες δρομολογίων στους σταθμούς του ηλεκτρικού − μετρό και τις στάσεις του τραμ. Ενημέρωση για τα δρομολόγια όλων των συγκοινωνιακών μέσων πρέπει παρέχεται από σχετικό τηλεφωνικό Πληροφοριακό Κέντρο ή συγκεκριμένη τηλεφωνική γραμμή που θα πρέπει να είναι γνωστή στο κοινό.

− Να παρέχουν μέσω διαδικτύου ενημέρωση, σχετικά με τους τρόπους επικοινωνίας με τα αρμόδια, ανά μεταφορικό μέσο, γραφεία απολεσθέντων αντικειμένων, τα ωράρια λειτουργίας αυτών καθώς και κάθε άλλη σχετική λεπτομέρεια για τον εντοπισμό και την παραλαβή των εν λόγω αντικειμένων. Γενικώς, τα αντικείμενα που ανευρίσκονται από το προσωπικό των μεταφορέων ή παραδίδονται σε αυτούς από άλλους επιβάτες φυλάσσονται από τις αρμόδιες υπηρεσίες απολεσθέντων και παραδίδονται στους δικαιούχους όταν ζητηθούν.

− Να παρέχουν ενημέρωση μέσω διαδικτύου αλλά και με ανακοινώσεις σε σταθμούς/στάσεις και μέσα μεταφοράς αναφορικά με τα επιβαλλόμενα πρόστιμα σε περίπτωση παράβασης των ισχυουσών διατάξεων περί σύννομης μεταφοράς με καταβολή νόμιμου κομίστρου, τους τρόπους και τα σημεία αποπληρωμής των προστίμων καθώς και κάθε άλλη σχετική λεπτομέρεια για τη διαδικασία ελέγχου και τα παρεπόμενα πρόστιμα.

− Να παρέχουν πληροφόρηση δια συστήματος τηλεματικής εντός των λεωφορείων με την ανακοίνωση της επόμενης στάσης, ως και με την εγκατάσταση επαρκούς αριθμού τηλεματικών έξυπνων στάσεων σε σημαντικές στάσεις του οδικού δικτύου, δια των οποίων ανακοινώνεται η ώρα διέλευσης των λεωφορείων, εφόσον έχουν εγκαταστήσει και λειτουργούν τέτοιο.

− Τοποθετούν σε εμφανή σημεία μέσα στα λεωφορεία και στους σταθμούς έντυπα ενημέρωσης των επιβατών, στα οποία αναγράφονται γενικές ή ειδικές χρήσιμες πληροφορίες ή οδηγίες προς τους επιβάτες, σχετικές με την παρεχόμενη εξυπηρέτηση, την κίνηση οχημάτων και συρμών, θέματα ασφάλειας των μετακινήσεων, καθώς και άλλα χρήσιμα στοιχεία επικοινωνίας και εξυπηρέτησής τους.

− Να παρέχουν έγκυρη πληροφόρηση για τις υπηρεσίες που προσφέρουν μέσω των διαδικτυακών τους τόπων, καθώς επίσης και να ενημερώνουν το επιβατικό κοινό εγκαίρως και με κάθε πρόσφορο τρόπο για τυχόν αλλαγές που αφορούν τα Μέσα για τα οποία είναι αρμόδιες, π.χ. με ανακοινώσεις στα Μ.Μ.Ε., στις οικείες ιστοσελίδες, στους χώρους που είναι προσπελάσιμοι από το επιβατικό κοινό (σταθμοί, στάσεις, εκδοτήρια, σταθμαρχεία) και εντός των οχημάτων/ συρμών.

− Να μεριμνούν ώστε οι επιβάτες να διαθέτουν κατάλληλες και κατανοητές πληροφορίες, ει δυνατόν σε προσιτή μορφή από άτομα με αναπηρία ή με μειωμένη κινητικότητα, σχετικά με τα δικαιώματα που έχουν και ειδικά αυτά που υφίστανται δυνάμει του Κανονισμού 181/2011καθώς και των στοιχείων επικοινωνίας του εθνικού φορέα ελέγχου εφαρμογής του ίδιου αυτού Κανονισμού, όπως αυτή ορίζεται στο άρθρο 9 της παρούσας υ.α. Η εν λόγω πληροφόρηση παρέχεται στους επιβάτες στους τερματικούς σταθμούς αλλά και μέσω διαδικτύου.

− Οι μεταφορείς είναι υπεύθυνοι για την παροχή επαρκούς πληροφόρησης του κοινού, ει δυνατόν σε προσιτή μορφή, καθ’ όλη τη διάρκεια της διαδρομής σε γενικά θέματα που αφορούν τη λειτουργία των συγκοινωνιακών μέσων της αρμοδιότητάς του και ενημερώνουν τους πολίτες με τους ακόλουθους τρόπους:

− Μέσω των Μ.Μ.Ε. για κάθε θέμα μείζονος σημασίας που αφορά το σύστημα των Αστικών Συγκοινωνιών της περιοχής που εξυπηρετούν.

− Μέσω του διαδικτυακού τους τόπου.

− Μέσω του τηλεφωνικού πληροφοριακού κέντρου ή συγκεκριμένης τηλεφωνικής γραμμής.

− Μέσω του έντυπου πληροφοριακού υλικού που εκδίδεται και διανέμεται δωρεάν.

− Με πίνακες δρομολογίων σε στάσεις και αφετηρίες/ τέρματα λεωφορείων και τρόλεϊ.

ΙΙ. Σε ό,τι αφορά την εξυπηρέτηση των ατόμων με αναπηρία και ατόμων με μειωμένη κινητικότητα, υποχρεούνται:

− Να λαμβάνουν μέτρα που να διασφαλίζουν την προσβασιμότητα στα συγκοινωνιακά μέσα ατόμων με αναπηρία και μειωμένη κινητικότητα και γενικά όσων χρειάζονται βοήθεια (π.χ. γυναίκες σε κατάσταση εγκυμοσύνης, ανάπηροι, υπερήλικες, μικρά παιδιά) και να ενθαρρύνουν τη χρήση των Αστικών Συγκοινωνιών από τα άτομα αυτά.

− Να μεριμνούν για λειτουργία των υποδομών που υπάρχουν στο δίκτυο του Μέσου για το οποίο είναι αρμόδιες, καθώς και στις οικείες εγκαταστάσεις υποδοχής κοινού, ώστε να είναι εφικτή η προσβασιμότητα από άτομα με αναπηρία, μειωμένη κινητικότητα και χρήζοντα βοηθείας (π.χ. γυναίκες σε κατάσταση εγκυμοσύνης, ανάπηροι, υπερήλικες, μικρά παιδιά) και να ενημερώνουν το κοινό όταν δεν είναι δυνατή η επιβίβαση/αποβίβαση/ μετακίνηση του ατόμου με αναπηρία ή μειωμένη κινητικότητα κατά τρόπο ασφαλή και λειτουργικά εφικτό.

− Να φροντίζουν για τη σήμανση θέσεων εντός των οχημάτων και βαγονιών για τα παραπάνω άτομα.

− Να μεριμνούν ώστε τα άτομα αυτά να συμμορφώνονται με τις ισχύουσες απαιτήσεις ασφαλείας που ορίζει το διεθνές, ευρωπαϊκό ή εθνικό δίκαιο ή τις απαιτήσεις υγείας και ασφάλειας που ορίζουν οι αρμόδιες αρχές. − Να θεσπίζουν οδηγίες και διαδικασίες κατάρτισης του προσωπικού που έχει άμεση επαφή με το επιβατικό κοινό για την ευαισθητοποίηση σε θέματα αναπηρίας, όπως περιγράφεται στο μέρος α’ του Παραρτήματος ΙV του παρόντος Κανονισμού.

ΙΙΙ. Το προσωπικό κίνησης των μεταφορέων (οδηγοί και ηλεκτροδηγοί, σταθμάρχες, επόπτες, εκδότες, ελεγκτές κομίστρου και το προσωπικό ασφαλείας) που καθημερινώς συνδιαλέγεται με το επιβατικό κοινό υποχρεούται, κατά την εκτέλεση των καθηκόντων του σε συνάρτηση με τους ισχύοντες κάθε φορά Κανονισμούς Εσωτερικής Λειτουργίας και Οργάνωσης, όπως:

− Επιδεικνύει άριστη συμπεριφορά και τον αρμόζοντα σεβασμό κατά την επικοινωνία του με τους επιβάτες και το κοινό γενικότερα και να θέτει στη διάθεση του ενδιαφερόμενου επιβάτη τον Αριθμό Μητρώου του, όταν αυτό του ζητείται.

− Συμπεριφέρεται με ευγένεια και να παρέχει κάθε δυνατή πληροφορία σχετική με τη συγκοινωνία.

− Καταβάλλει, στο πλαίσιο της υπάρχουσας τεχνικής δυνατότητας του αντίστοιχου μέσου, κάθε δυνατή προσπάθεια για την εξυπηρέτηση του επιβατικού κοινού και ιδιαίτερα των ατόμων με μειωμένη κινητικότητα και γενικά όσων χρήζουν βοηθείας.

− Έχει ευπρεπή εμφάνιση και να φέρει ανελλιπώς στολή και διακριτικά όπου οι κανονισμοί το ορίζουν.

− Εφαρμόζει την απαγορευτική διάταξη σχετικά με το κάπνισμα, την ακρόαση ατομικής μουσικής και τη χρήση κινητού τηλεφώνου, πλην του υπηρεσιακού κινητού για την πλήρωση υπηρεσιακών και μόνον αναγκών και πάντα με την χρήση ασύρματου ακουστικού.

Ειδικότερα, ανά κατηγορία Προσωπικού Κίνησης:

• Οι οδηγοί /ηλεκτροδηγοί υποχρεούνται, κατά περίπτωση, όπως:

− Τηρούν τους κανόνες οδικής κυκλοφορίας και να σταθμεύουν ακριβώς στα σημεία που έχουν τοποθετηθεί οι πινακίδες των στάσεων.

− Επιδεικνύουν σωστή οδηγική συμπεριφορά και να φροντίζουν με υπευθυνότητα και συνέπεια για την ασφαλή και άνετη μετακίνηση των επιβατών.

− Ενημερώνουν το κοινό για έκτακτες και προσωρινές αλλαγές που αφορούν τη συγκοινωνιακή γραμμή στην οποία εργάζονται.

− Μεριμνούν για την τήρηση ικανοποιητικής θερμοκρασίας εντός των οχημάτων/συρμών που διαθέτουν κλιματισμό, ώστε για μεν την θερινή περίοδο η ψύξη να ενεργοποιείται όταν η εσωτερική θερμοκρασία φθάνει τους 28ο C, για δε την χειμερινή η θέρμανση να ενεργοποιείται όταν η θερμοκρασία πέσει κάτω από τους 15ο C.

− Εκτελούν όλα τα προγραμματισμένα δρομολόγια σύμφωνα με το εγκεκριμένο κάθε φορά πρόγραμμα και, στην περίπτωση έκτακτων καταστάσεων (όπως κυκλοφοριακή συμφόρηση, βλάβη λεωφορείου, κ.λπ.), σύμφωνα με τις οδηγίες των αρμοδίων οργάνων (Σταθμάρχης, κ.λπ.).

− Σταματούν το λεωφορείο, για επιβίβαση ή αποβίβαση επιβατών, στα σημεία που έχουν τοποθετηθεί οι πινακίδες στάσεων και να φροντίζουν για την επιβίβαση ή αποβίβαση του επιβατικού κοινού με την ενδεδειγμένη προσοχή και ασφάλεια, ιδιαίτερα στα άτομα με αναπηρίες ή άλλα εμποδιζόμενα άτομα. Στα ως άνω καθήκοντα βασικό στοιχείο αποτελεί η υποχρέωση του οδηγού να μην κινεί το λεωφορείο με ανοιχτή πόρτα, ως και να μην ανοίγει τη πόρτα για αποβίβαση επιβατών προ της ακινητοποίησης του λεωφορείου ή να μην ξεκινά πριν αποβιβαστούν ή επιβιβαστούν οι επιβάτες και κλείσει τις πόρτες.

− Τηρούν τις γενικότερες διατάξεις του Κ.Ο.Κ. κατά την οδήγηση του λεωφορείου , αποφεύγουν αδικαιολόγητους ελιγμούς, υψηλές ταχύτητες, ως και απότομα φρεναρίσματα ή ξεκινήματα και γενικώς οδηγούν το λεωφορείο με την ενδεδειγμένη και πρέπουσα σύνεση, ασφάλεια και ταχύτητα, ώστε η εκτέλεση του δρομολογίου, ως και η διέλευση του λεωφορείου από κάθε στάση, να γίνεται στον προγραμματισμένο χρόνο.

− Επιδεικνύουν ιδιαίτερη προσοχή, κατά την επιβίβαση ατόμων με αναπηρία ή άτομα με μειωμένη κινητικότητα και μεριμνούν για την ασφαλή μεταφορά τους (παραχώρηση θέσης, ασφάλεια αναπηρικού αμαξιδίου, κ.λπ.)

− Να συνιστούν στους επιβάτες να παραχωρούν τη θέση τους σε άτομα που χρήζουν βοηθείας (έγκυες, ηλικιωμένοι, άτομα με ειδικές ανάγκες) κατά τη διάρκεια δρομολογίων με λεωφορεία στα οποία επιτρέπεται η μεταφορά όρθιων επιβατών.

− Προσέρχονται ξεκούραστοι για την ανάληψη εργασίας. Επίσης, υποχρεούνται να μην κάνουν χρήση οινοπνευματωδών ποτών ή φαρμάκων που επηρεάζουν αρνητικά την ικανότητα οδήγησης, να μην καπνίζουν και να μην κάνουν χρήση κινητού τηλεφώνου ή ραδιοφώνου κατά την διάρκεια της οδήγησης.

− Μεριμνούν ώστε οι επιβάτες να μην ανοίγουν τα παράθυρα του λεωφορείου όταν λειτουργεί ο κλιματισμός ή όταν αντιτίθενται άλλοι επιβάτες σε αυτό.

• Οι σταθμάρχες και οι επόπτες υποχρεούνται όπως:

− Μεριμνούν για την τήρηση του χρονοπρογραμματισμού των δρομολογίων και γενικά την ομαλή εκτέλεση του συγκοινωνιακού έργου.

− Ενημερώνουν το κοινό για θέματα που αφορούν στην μετακίνησή τους, καθώς επίσης και για τυχόν έκτακτες ή/και προσωρινές αλλαγές που αφορούν τις συγκοινωνιακές γραμμές για τις οποίες είναι υπεύθυνοι.

• Οι εκδότες εισιτηρίων και καρτών υποχρεούνται όπως:

− Μεριμνούν να υπάρχει αναρτημένο εμφανώς, σε μόνιμη θέση το ωράριο λειτουργίας του εκδοτηρίου που εργάζονται και να τηρούν αυτό με ακρίβεια.

− Διεκπεραιώνουν τις οικονομικές συναλλαγές με το κοινό με ευγένεια, υπομονή και διάθεση εξυπηρέτησης.

• Οι ελεγκτές κομίστρου υποχρεούνται όπως:

− Προβαίνουν στον έλεγχο του κομίστρου σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία και με τη δέουσα επιμέλεια, ευγένεια και σεβασμό της προσωπικότητας των επιβατών.

− Φέρουν σε εμφανή θέση και να επιδεικνύουν την υπηρεσιακή τους ταυτότητα. Σε κάθε περίπτωση, τα στοιχεία των υπαλλήλων τίθενται από τους μεταφορείς στη διάθεση αιτούντος επιβάτη μόνο κατόπιν εισαγγελικής παραγγελίας ή κατά την διάρκεια προκαταρκτικής εξέτασης η οποία διενεργείται από δημόσια Αρχή.

1.Κάθε πολίτης, επιβάτης ή μη των τακτικών και έκτακτων γραμμών που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του παρόντος Κανονισμού Δικαιωμάτων, δύναται, εφόσον επιθυμεί και σύμφωνα με τα οριζόμενα της παραγράφου 4 (Ενότητες Α και Β) του παρόντος άρθρου, να υποβάλει στα αρμόδια, κατά περίπτωση, όργανα αναφορά− καταγγελία για παράβαση των δικαιωμάτων του, όπως καθορίζονται στο άρθρο 2, και για παράβαση των υποχρεώσεων των μεταφορέων, όπως καθορίζονται στο άρθρο 5 της παρούσας απόφασης.

2. Πρωτοβάθμια όργανα εξέτασης αναφορών − καταγγελιών για την παραβίαση των διατάξεων του παρόντος Κανονισμού ορίζονται οι μεταφορείς ως ακολούθως:

α. για τις δημόσιες συγκοινωνίες που εκτελούνται στο πλαίσιο του Ν. 3920/2011 (Α΄ 33) στην Περιφέρεια Αττικής όπως αυτή ορίζεται στο Ν. 3852/2010 (Α΄ 87), πλην της Π.Ε. Νήσων:

i. η Ο.ΣΥ. Α.Ε., εφόσον η αναφορά − καταγγελία αναφέρεται σε μεταφορικές υπηρεσίες με θερμικά και ηλεκτροκίνητα λεωφορεία (τρόλεϊ),

ii. η ΣΤΑ.ΣΥ. Α.Ε., εφόσον η αναφορά − καταγγελία αναφέρεται σε μεταφορικές υπηρεσίες με τον ηλεκτρικό σιδηρόδρομο, μετρό και τραμ.

iii. οι φορείς των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης (Ο.Τ.Α.) που εκτελούν συγκοινωνιακό έργο

iv. οποιοσδήποτε άλλος φορέα που θα παρέχει στο μέλλον έργο δημόσιων συγκοινωνιών.

β. για τις δημόσιες συγκοινωνίες που εκτελούνται στο πλαίσιο του Ν. 2898/2001 (Α΄ 71) στην περιοχή της Θεσσαλονίκης: ο Οργανισμός Αστικών Συγκοινωνιών Θεσσαλονίκης (Ο.Α.Σ.Θ.).

γ. για τις λοιπές δημόσιες τακτικές αστικές και υπεραστικές επιβατικές μεταφορές που εκτελούνται στο πλαίσιο του Ν. 2963/2001 (Α΄ 268):τα οικεία Κ.Τ.Ε.Λ. και Κ.Τ.Ε.Λ. Α.Ε., τη Δημοτική Επιχείρηση Συγκοινωνιών «ΡΟΔΑ» και τη Δ.Ε.Α.Ι. Κω, εντός της περιοχής ευθύνης τους.

δ. για τις τακτικές αστικές γραμμές που διενεργούνται από φορείς των Ο.Τ.Α.: οι οικείοι Ο.Τ.Α.

ε. για τις τακτικές ενδοκοινοτικές επιβατικές γραμμές: τα Τουριστικά Γραφεία, ο ΟΣΕ και οι κοινοπραξίες αυτών, που διαθέτουν άδεια οδικού μεταφορέα επιβατών. στ. για τις έκτακτες οδικές επιβατικές γραμμές: τα Τουριστικά Γραφεία και οι Τουριστικές Επιχειρήσεις Οδικών Μεταφορών σύμφωνα με τον Ν. 711/1977 (Α΄ 284), όπως ισχύει, που διαθέτουν άδεια οδικού μεταφορέα επιβατών.

ζ. οποιοσδήποτε άλλος φορέας που θα παρέχει στο μέλλον έργο δημόσιων συγκοινωνιών.

3. Δευτεροβάθμια όργανα εξέτασης αναφορών − καταγγελιών που δεν επιλύθηκαν από τα πρωτοβάθμια όργανα της περίπτωσης α’ της ως άνω παραγράφου του παρόντος άρθρου ορίζεται ο Οργανισμός Αστικών Συγκοινωνιών Αθηνών (Ο.Α.Σ.Α.) ενώ για τις αναφορές − καταγγελίες που δεν επιλύθηκαν από τα πρωτοβάθμια όργανα των περιπτώσεων β’ έως ζ’ ορίζεται η Ρυθμιστική Αρχή Επιβατικών Μεταφορών (Ρ.Α.Ε.Μ.)

4. Ειδικώς, αναφορές − καταγγελίες πολιτών σε βάρος εργαζομένων των μεταφορέων για παράβαση υπηρεσιακού καθήκοντος, όπως αυτό καθορίζεται με το ισχύον σχετικό νομοθετικό πλαίσιο, εξετάζονται σύμφωνα με τις ισχύουσες, κάθε φορά, ανά μεταφορέα πειθαρχικές διατάξεις και κινούνται οι σχετικές πειθαρχικές διαδικασίες. Στην περίπτωση που από την, τυχόν, πλημμελή εφαρμογή των καθηκόντων του εργαζομένου παραβιάζεται δικαίωμα που εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής του παρόντος Κανονισμού, τότε τυχόν αποζημίωση στο θιγόμενο πολίτη καταβάλλεται σύμφωνα με τα οριζόμενα του άρθρου 7 και του Παραρτήματος Ι του παρόντος Κανονισμού και εφόσον ο πειθαρχικός έλεγχος, ο οποίος διενεργείται απαραιτήτως εντός των χρονικών προθεσμιών της επόμενης παραγράφου, καταλήξει τελεσίδικα στην πειθαρχική καταδίκη του υπαίτιου υπαλλήλου.

5. Ο μηχανισμός διεκπεραίωσης των αναφορών − καταγγελιών ενεργοποιείται ως ακολούθως:

 

Α. ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΥΠΟΒΟΛΗΣ, ΠΑΡΑΛΑΒΗΣ, ΕΞΕΤΑΣΗΣ ΚΑΙ ΕΠΙΛΥΣΗΣ ΑΝΑΦΟΡΑΣ − ΚΑΤΑΓΓΕΛΙΑΣ ΕΠΙΒΑΤΗ ΓΙΑ ΠΑΡΑΒΑΣΗ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΟΣ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΚΑΤΑΒΟΛΗ ΑΠΟΖΗΜΙΩΣΗΣ

Α.1. Υποβολή και εξέταση αναφοράς − καταγγελίας σε α΄ βαθμό

i. Ο ενδιαφερόμενος οφείλει να υποβάλει εντός τριών (3) μηνών από την ημερομηνία εκτέλεσης της αναφερόμενης παράβασης έγγραφη καταγγελία, με κριτήριο την εκτελούμενη γραμμή και το είδος του μέσου μεταφοράς, στα αρμόδια πρωτοβάθμια όργανα εξέτασης καταγγελιών της παραγράφου 2 του παρόντος άρθρου. Προκειμένου να εξεταστούν αρμοδίως οι αναφορές − καταγγελίες πρέπει να υποβάλλονται εγγράφως και να περιλαμβάνουν απαραιτήτως: τα πλήρη στοιχεία του καταγγέλλοντα (Όνομα, Επώνυμο) και στοιχεία επικοινωνίας (Ταχυδρομική δ/νση ή/και e−mail ή/και τηλέφωνο ή/ και fax), τους λόγους υποβολής της καταγγελίας, σαφή περιγραφή του συμβάντος, σχετικές πληροφορίες με το ταξίδι και τους όρους μεταφοράς (όπως υπόδειξη του μεταφορέα, αναφορά του σημείου αναχώρησης − άφιξης, αναφορά της προγραμματισμένης και της τελικώς εκτελεσθείσας ώρας αναχώρησης − άφιξης, στην περίπτωση ματαίωσης ή καθυστερημένης αναχώρησης τακτικής γραμμής, το αντίτιμο του εισιτηρίου κ.λπ.). Προαιρετικά, στην αναφορά − καταγγελία επισυνάπτεται κάθε σχετικό παραστατικό, όπως απόκομμα εισιτηρίου, αποδεικτικό κράτησης ταξιδιού, αντίγραφα αποδείξεων πρόσθετων εξόδων.

 ii. Τα πρωτοβάθμια όργανα πραγματοποιούν έρευνα για κάθε αναφορά − καταγγελία και εντός ενός (1) μηνός από την παραλαβή αυτής ενημερώνουν εγγράφως και επί αποδείξει τον καταγγέλλοντα εάν η καταγγελία του εκρίθη βάσιμη, απερρίφθη ή εξετάζεται ακόμη. Καταγγελίες και αναφορές υβριστικές ή ελλιπείς ως προς τα αναφερόμενα στοιχεία καθώς και καταγγελίες που έχουν εξεταστεί, εξετάζονται ή η εξέταση των οποίων εκκρεμεί από τα αρμόδια δευτεροβάθμια όργανα δεν εξετάζονται από τα πρωτοβάθμια όργανα, με παράλληλη ενημέρωση του πολίτη.

 iii. Εντός τριών (3) μηνών από την ημερομηνία παραλαβής της αναφοράς − καταγγελίας τα πρωτοβάθμια όργανα ενημερώνουν εγγράφως και επί αποδείξει τον καταγγέλλοντα για το αποτέλεσμα της έρευνας της αναφοράς − καταγγελίας. Τυχόν αποζημίωση του καταγγέλλοντα καθορίζεται και καταβάλλεται κατά τα οριζόμενα του άρθρου 7 του παρόντος Κανονισμού.

Α.2. Υποβολή και εξέταση αναφοράς − καταγγελίας σε β’ βαθμό Αναφορές − καταγγελίες που κρίθηκαν αβάσιμες ή απερρίφθησαν από τα πρωτοβάθμια όργανα εξέτασης καθώς και αντιρρήσεις κατά των αποφάσεων των πρωτοβάθμιων οργάνων δύνανται να εξεταστούν, κατά αρμοδιότητα, από τα δευτεροβάθμια όργανα της παραγράφου 3 του παρόντος άρθρου, ως εξής:

i. Ο ενδιαφερόμενος, εφόσον επιθυμεί, οφείλει να υποβάλει εντός ενός (1) μηνός από την ημερομηνία κοινοποίησης της απάντησης από το πρωτοβάθμιο όργανο, έγγραφη καταγγελία στο αρμόδιο, με κριτήριο την εκτελούμενη γραμμή και το είδος του μέσου μεταφοράς, δευτεροβάθμιο όργανο εξέτασης καταγγελιών της παραγράφου 3 του παρόντος άρθρου. Στην αναφορά − καταγγελία, πέραν των στοιχείων που περιγράφηκαν στην περίπτωση i. της παραγράφου Α.1. της Ενότητας Α του παρόντος άρθρου, ο καταγγέλλων αναφέρει το πρωτοβάθμιο όργανο στο οποίο απευθύνθηκε, τους λόγους υποβολής της καταγγελίας για εξέταση σε β’ βαθμό και επισυνάπτει τη σχετική απάντηση του πρωτοβάθμιου οργάνου εξέτασης της εν λόγω αναφοράς − καταγγελίας.

ii. Εντός ενός (1) μηνός από την παραλαβή της αναφοράς − καταγγελίας, το δευτεροβάθμιο όργανο ενημερώνει εγγράφως και επί αποδείξει τον καταγγέλλοντα εάν η καταγγελία του εκρίθη βάσιμη, απερρίφθη ή εξετάζεται ακόμη. Στην περίπτωση όπου το εν λόγω όργανο, κατά την εξέταση της αναφοράς − καταγγελίας, διαπιστώσει και παράβαση των υποχρεώσεων των μεταφορέων, κατά τα οριζόμενα του άρθρου 5 της παρούσας απόφασης, που συνεπάγονται την επιβολή διοικητικών κυρώσεων σε αυτούς, τότε ξεκινά και η διαδικασία εξέτασης της ενότητας Β του παρόντος άρθρου. Καταγγελίες και αναφορές των οποίων η εξέταση σε α’ βαθμό εκκρεμεί ή είναι σε εξέλιξη από τα από τα αρμόδια όργανα δεν εξετάζονται από τα δευτεροβάθμια όργανα.

iii. Εντός δύο (2) μηνών από την ημερομηνία παραλαβής της αναφοράς − καταγγελίας τα δευτεροβάθμια όργανα εξέτασης αναφορών − καταγγελιών, έχοντας προηγουμένως ζητήσει την άποψη του αρμόδιου πρωτοβάθμιου οργάνου, ενημερώνουν εγγράφως και επί αποδείξει τον καταγγέλλοντα για το αποτέλεσμα της έρευνας της αναφοράς − καταγγελίας του. Τυχόν αποζημίωση του καταγγέλλοντα καθορίζεται και καταβάλλεται κατά τα οριζόμενα του άρθρου 7 του παρόντος Κανονισμού.

Β. ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΥΠΟΒΟΛΗΣ ΚΑΙ ΕΞΕΤΑΣΗΣ ΑΝΑΦΟΡΑΣ − ΚΑΤΑΓΓΕΛΙΑΣ ΓΙΑ ΠΑΡΑΒΑΣΗ ΥΠΟΧΡΕΩΣΗΣ ΤΟΥ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΕΠΙΒΟΛΗ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟΥ ΠΡΟΣΤΙΜΟΥ

1. Στους μεταφορείς που παραβαίνουν τις διατάξεις του παρόντος Κανονισμού Δικαιωμάτων Επιβατών επιβάλλονται διοικητικά πρόστιμα το ύψος των οποίων κυμαίνεται από εκατόν πενήντα ευρώ (150,00 €) έως τρεις χιλιάδες ευρώ (3.000,00 €) και εισπράττονται υπέρ Δημοσίου, σύμφωνα με τις διατάξεις περί εισπράξεως δημοσίων εσόδων.

2. Αρμόδιοι για τη διαπίστωση παραβάσεων του περιεχομένου του παρόντος Κανονισμού Δικαιωμάτων Επιβατών και την επιβολή των διοικητικών προστίμων κατά τη διαδικασία της παρούσας παραγράφου, κατά περίπτωση και με κριτήριο την κατηγορία των διενεργούμενων επιβατικών μεταφορών, είναι η Ρ.Α.Ε.Μ. και ο Ο.Α.Σ.Α. που ενεργούν είτε αυτεπαγγέλτως, είτε κατόπιν αναφορών και καταγγελιών που υποβάλλονται απευθεί− ας σε αυτά ή διαβιβάζονται σε αυτά.

3. Για κάθε αναφορά/ καταγγελία πραγματοποιείται έρευνα από τα ως άνω όργανα. Εντός δεκαπέντε (15) ημερών από την παραλαβή της αναφοράς/ καταγγελίας, η Ρ.Α.Ε.Μ. ή ο Ο.Α.Σ.Α., κατά περίπτωση καλεί, εγγράφως και επί αποδείξει, το μεταφορέα όπως εκθέσει εγγράφως εντός προθεσμίας δέκα (10) ημερών από την παραλαβή της ως άνω κλήσης τις απόψεις του επί της εξεταζόμενης παράβασης. Κατόπιν παρέλευσης της ως άνω προθεσμίας, και ανεξαρτήτως αν έχουν υποβληθεί έγγραφες απόψεις και εξηγήσεις από το μεταφορέα, με απόφαση του Προέδρου της Ρ.Α.Ε.Μ. ή του Δ.Σ. του Ο.Α.Σ.Α., κατά περίπτωση, κρίνονται οι αιτιάσεις ως:

α. Αβάσιμες, οπότε η υπόθεση απορρίπτεται και τίθεται στο αρχείο με παράλληλη ενημέρωση του καταγγέλλοντα.

β. Βάσιμες, οπότε προσδιορίζεται η ημέρα, η ώρα και ο τόπος όπου θα συζητηθεί/ εξεταστεί η υπόθεση. Ο μεταφορέας ενημερώνεται, εγγράφως και επί αποδείξει, τουλάχιστον πέντε (5) ημέρες πριν από τη συζήτηση/ εξέταση της υπόθεσης και καλείται όπως παραστεί.

4. Εντός προθεσμίας τριάντα (30) ημερών από τη συζήτηση της υποθέσεως ο Πρόεδρος της ΡΑ.Ε.Μ. ή το Δ.Σ. του Ο.Α.Σ.Α, κατά περίπτωση, εκδίδει αιτιολογημένη απόφαση η οποία κοινοποιείται εγγράφως και επί αποδείξει στον μεταφορέα. Επισημαίνεται ότι στην περίπτωση διαπίστωσης παράβασης των διατάξεων του παρόντος Κανονισμού Δικαιωμάτων Επιβατών η απόφαση επιβολής διοικητικών προστίμων αποστέλλεται στην οικεία Δ.Ο.Υ. του παραβάτη για βεβαίωση και είσπραξη του προστίμου, σύμφωνα με τις διατάξεις περί εισπράξεως δημοσίων εσόδων.